Chris Butler Kim jesteś? Odkrywanie swojej prawdziwej tożsamości
Rozdział I
Czy jesteś swoim ciałem?
"Imię, rasa, wiek, płeć, wyznanie, narodowość, zawód, wzrost, waga itd., to etykietki dotyczące ciała. Jeżeli więc uważasz, że twoje ciało jest tobą, utożsamiasz się w ten sposób z tymi etykietkami. Jeśli twoje ciało jest grube i brzydkie, myślisz: „Co za los! Ja jestem gruby i brzydki”. Jeśli masz ciało sześćdziesięcioletniej kobiety, myślisz: „Ja jestem sześćdziesięcioletnią kobietą”. Jeśli twoje ciało jest czarne i piękne, myślisz: „Ja jestem czarna i piękna”.
Ale czy ciało jest naprawdę jaźnią? Czy naprawdę jesteś swoim ciałem?
Pozwól, że zadam ci kilka prostych pytań: Czy w tej chwili istniejesz? Czy istniałeś pięć lat temu? Czy jesteś swoim ciałem?
Większość ludzi odpowiedziałaby na te trzy pytania twierdząco. Jeśli jednak uważasz swoje ciało za siebie i jednocześnie uznajesz, że istniejesz teraz oraz że istniałeś również pięć lat temu – powstaje problem: ciało, które miałeś pięć lat temu, dziś już nie istnieje. Atomy i cząsteczki tworzące twoje ciało są ciągle wymieniane. W twoim obecnym ciele nie ma ani jednej cząstki materii – ani jednego atomu – z tych, które tworzyły je pięć lat temu. Ciało, które masz dzisiaj, nie jest tym samym, które miałeś pięć lat temu. Nie znaczy to, że dawne ciało – choć nieco zmienione – nadal istnieje. Nie. Jego już nie ma. To połączenie atomów, czyli mięśnie, kości, krew, włosy itd., już nie istnieje. Ty jednak wciąż istniejesz.
Ostatnie badania prowadzone w Centrum Badań Atomowych Oak Ridge wykazały, że w ludzkim ciele każdego roku wymienia się około 98 procent wszystkich jego atomów. Skóra człowieka odnawia się każdego miesiąca, a wątroba co sześć tygodni. Błona wyścielająca wnętrze żołądka wymienia się w ciągu zaledwie pięciu dni. Nawet twoje kości nie są tak trwałe ani niezmienne, jak mógłbyś sądzić – stale się zmieniają. Te, które masz dzisiaj, są inne niż kości, które miałeś rok temu. Eksperci stwierdzili, że całkowita wymiana atomów w ciele następuje przynajmniej raz na pięć lat. Innymi słowy: pięć lat temu nie było w twoim ciele żadnego z atomów, które je tworzą obecnie.
Wielu ludzi sądzi, że osoba jest mózgiem lub którąś z jego części. Może jesteś wśród nich. Jeśli tak, ustalenia, które przytaczam powinny dać ci do myślenia: Najnowsze badania nad wymianą poszczególnych molekuł tworzących daną komórkę nerwową wykazały, że (...) ich struktura makromolekularna odnawia się w ciągu życia blisko dziesięć tysięcy razy.
Inaczej: materia tworząca każdą z komórek mózgu odnawia się całkowicie co trzy dni.
Twój mózg – masa materii zamknięta obecnie w twojej czaszce – nie jest tym samym mózgiem, który miałeś w poprzednim tygodniu.
Stosunkowo niewielu ludzi wie o tych odkryciach i równie mało z nich zdaje sobie sprawę z wagi owych danych dla kwestii tożsamości osobowej. Ustalenia te zmuszają nas do postawienia pytania: Jak to możliwe, że ty, jaźń, wciąż istniejesz, mimo tego, że nie ma już ciała, za które ciebie uważano? Jeżeli jesteś ciałem (czy – jak to ujmuje Carl Sagan – połączeniem wody, wapnia i cząsteczek organicznych), jak to możliwe, że wciąż jeszcze istniejesz, choć ów pierwotny zbiór cząstek dawno został zastąpiony innymi, nowymi? Jeśli ciało, które rzekomo było tobą, nie istnieje, jak to możliwe, że ty sam nie przestałeś istnieć? Jak to się dzieje, że ty wciąż istniejesz? (…)"